Reklam yılında istanbul AntlaĢması‘nın imzalanması baskı sistemi sona erdirmiĢ ve Aras nehrinin güneyinde promosyon kalem fiyatları dendiğinde 0,19 tl den başlayan fiyatlardır katılmalarını sağlamıĢtır. 1590 yılından sonra kalem reklam promosyonlarında propagandasına karĢı Ġstanbul AnlaĢması‘na koydurduğu maddeler nedeniyle ġii propagandası bir süreliğine durmuĢtu. Ancak ġah I. Abbas doğudan Osmanlı Devleti batıdan Özbekler tarafından gelen tehdide karĢı, daha önceki Ġran ġahları gibi ġiiliği kullanmak yerine daimi bir ordu kurmayı daha uygun bulmuĢtur.
Ġran ordusu otuz iki KızılbaĢ oymaktan tükenmez kalem meydana geliyordu ve dıĢarıdan gelen tehlikelerin önlenmesi sınırdaki beylerin itaatine bağlıydı. Osmanlı ordusunun Ġran ordusu karĢısında ateĢli silahlar yönünden üstün olması ve Ġran ordusunun Osmanlı Devleti‘ne yenildikçe kabileler arasında mücadelelerin baĢlamasından dolayı ġah Abbas devlet otoritesini sağlamak ve Osmanlı‘ya karĢı galip gelmek için hizmetine giren Ġngiliz asilzadelerinden de yararlanarak çoğunluğu reklam baskısı bir ordu teĢkil etmiĢtir. ġah, bu sayede Ġran‘da hâkimiyeti sağlamıĢ ve artık Osmanlı hâkimiyetinde bulunan Azerbaycan, ġirvan ve Gürcistan‘ı iĢgal için fırsat kollamaya baĢlamıĢtır.
promosyon kalem |
kalem baskı fiyatları |
Osmanlı hükümdarları Anadolu‘daki birliğin bozulmaması kalem baskısı için ellerinden gelenleri yapmıĢlardır. Ancak onaltıncı yüzyılın sonlarında sınırlarının Orta Avrupa‘ya kadar geniĢlemesi nedeniyle bu yerlerdeki sorunlarla uğraĢmak zorunda kalmıĢ ve doğu sınırındaki topraklar üzerinde gerekli mülki ve askeri tedbirleri alamadığı için bu topraklarda sorunlar yaĢamıĢ ve otoritesini gerektiği Ģekilde tesis edememiĢtir. Ayrıca Doğu Anadolu‘da halkın bütün ihtiyaçlarını karĢılayacak Ģekilde teĢkilatlanmamıĢ olması da devleti ve halkı doğudan gelecek dıĢ tehlikelere açık hale getirmiĢtir.
Ġstanbul AnlaĢması‘ndan sonra Osmanlı Ġmparatorluğu, bir yandan Celali Ġsyanları bir yandan da Osmanlı topraklarını iĢgal eden Ġran‘la uğraĢmak zorunda kalmıĢtır. Avusturya ile yapılan savaĢın sona ermesi ile birlikte Ġran üzerinde daha ciddiyetle durulmaya baĢlanmıĢ, önce Celali isyanları bastırılmıĢ daha sonra Ġran üzerine ordu hazırlanarak gönderilmiĢtir. Ancak daha önceki seferlerde olduğu gibi durmaktadır.
Hiç yorum yok:
Yorum Gönder